راهکارهای نوین در ترمیم جای سوختگی

پیشرفت های علمی در برطرف کردن جای سوختگی و روش های نوین برای ترمیم آن

انواع جای سوختگی

جای سوختگی را می‌توان بر اساس میزان عمق آن به سه دسته تقسیم کرد:

• سوختگی درجه یک: در این نوع سوختگی، فقط لایه بیرونی پوست (اپیدرم) آسیب می‌بیند. این نوع سوختگی معمولاً در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید، آفتاب سوختگی یا سوختگی ناشی از آب جوش ایجاد می‌شود. جای سوختگی درجه یک معمولاً طی چند هفته تا چند ماه به‌طور خود به خود از بین می‌رود.

• سوختگی درجه دو: در این نوع سوختگی، لایه بیرونی و لایه میانی پوست (درم) آسیب می‌بینند. این نوع سوختگی معمولاً در اثر سوختگی ناشی از مواد شیمیایی، برق یا تماس با وسایل داغ ایجاد می‌شود. جای سوختگی درجه دو معمولاً به‌صورت تاول‌های پر از مایع ظاهر می‌شود. این تاول‌ها پس از ترکیدن، به‌صورت زخم باز در می‌آیند. جای سوختگی درجه دو نیز معمولاً طی چند ماه تا چند سال به‌طور خود به خود از بین می‌رود.

• سوختگی درجه سه: در این نوع سوختگی، تمام لایه‌های پوست، از جمله لایه زیرین پوست (زیر درم) آسیب می‌بینند. این نوع سوختگی معمولاً در اثر آتش‌سوزی، انفجار یا سوختگی‌های شدید ناشی از مواد شیمیایی ایجاد می‌شود. جای سوختگی درجه سه معمولاً به‌صورت زخم‌های عمیق و ضخیم ظاهر می‌شود. این نوع جای سوختگی به‌طور خود به خود از بین نمی‌رود و نیاز به درمان پزشکی دارد.

درمان لک سوختگی

لک بعد از سوختگی به دلیل تجمع بیش از حد رنگدانه‌های پوست (ملانین) در ناحیه آسیب‌دیده ایجاد می‌شود. این لک‌ها معمولاً به‌صورت تیره‌تر از رنگ پوست طبیعی در محل سوختگی ظاهر می‌شوند.

درمان لک بعد از سوختگی به عوامل مختلفی، از جمله نوع و شدت سوختگی، اندازه و محل لک، سن و سلامت کلی بیمار بستگی دارد.

روش‌های خانگی

برخی از روش‌های خانگی می‌توانند به کاهش ظاهر لک بعد از سوختگی کمک کنند. این روش‌ها عبارتند از:

• استفاده از آلوئه‌ورا: آلوئه‌ورا یک گیاه دارویی است که به کاهش التهاب و تحریک پوست کمک می‌کند. همچنین آلوئه‌ورا می‌تواند به کاهش تولید ملانین کمک کند.
• استفاده از روغن نارگیل: روغن نارگیل یک مرطوب‌کننده طبیعی است که به کاهش خشکی و خارش پوست کمک می‌کند. همچنین روغن نارگیل می‌تواند به کاهش تولید ملانین کمک کند.
• استفاده از ویتامین C: ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به کاهش التهاب و تحریک پوست کمک می‌کند. همچنین ویتامین C می‌تواند به کاهش تولید ملانین کمک کند.

روش‌های پزشکی

مؤثرترین روش‌‌های از بین بردن جای سوختگی

همانطور که گفته شد، برخی از جای سوختگی‌ها بدون مداخلات پزشکی از بین می‌روند؛ اما برخی دیگر از آن‌ها نیاز به درمان دارند. مؤثرترین روش‌‌های از بین بردن جای سوختگی عبارتند از:

• لیزر درمانی: لیزر درمانی یکی از مؤثرترین روش‌های از بین بردن جای سوختگی است. در این روش، از لیزر برای از بین بردن بافت اسکار استفاده می‌شود. لیزر درمانی می‌تواند به بهبود رنگ، بافت و اندازه جای سوختگی کمک کند.

•  میکرودرم ابریژن:میکرودرم ابریژن یک روش غیرتهاجمی برای بهبود بافت و رنگ پوست است. از میکرودرم می‌توان برای رفع انواع آسیب‌های پوستی از جمله درمان لک‌های سوختگی استفاده کرد. این روش شامل ۳ مرحله است؛ ابتدا ذرات ریزی که قرار است سطح اسکار را بسابند، روی پوست اسپری می‌شوند.

در مرحله بعد از یک ابزار مخصوص برای ساییدن سطح اسکار استفاده شده و در نهایت لایه‌های ساییده شده (پوست‌های مُرده) از روی پوست برداشته می‌شوند.

استفاده از این روش، عوارض خاصی نداشته و ممکن است چندین ساعت بعد از میکرودرم پوست شما کمی قرمز و ملتهب شود که با انجام مراقبت‌های بعد از میکرودرم برطرف خواهد شد.

مزایای میکرودرم آبریژن

• هزینه مقرون‌ به‌صرفه
• یک روش غیرتهاجمی و بدون درد
• نداشتن دوره نقاهت
• پاکسازی کامل نقاط تحت درمان
• نتیجه‌گیری از جلسه اول
• بدون نیاز به بی‌هوشی
• مناسب برای انواع اسکارها
• ماندگاری نتایج

•  مزوتراپی پوست:مزوتراپی نیز یکی از روش‌های غیرتهاجمی برای رفع جای سوختگی است. در این روش با تزریق مواد مغذی به زیر پوست، کلاژن‌سازی را افزایش می‌دهند. کلاژن‌های جدید می‌توانند اسکارهای قدیمی و جای سوختگی را از بین ببرند. موادی که برای تزریق به پوست استفاده می‌شوند، عبارت‌اند از:

• انواع ویتامین‌ها، مانند B5، H، C و A
• آنتی بیوتیک
• هورمون‌های تیروکسین و کلسی تونین
• آنزیم‌های هیالورونیداز و کلاژناز
• مواد معدنی، مانند روی (زینک)، سلنیوم، فسفر و منیزیم
• عصاره‌های گیاهی

• کرم های ترمیم کننده در موارد بسیار خفیف:کرم‌های ترمیم‌کننده سوختگی، حاوی ترکیبات کلاژن‌ساز، ضدقارچ، ضدباکتری و لایه‌بردار هستند. ترکیبات برخی از این کرم‌ها به‌شکلی است که حتی می‌توانند گوشت‌های اضافه ناشی از اسکار را از بین ببرند؛ اما استفاده از آن‌ها برای سوختگی‌های وسیع، توجیه اقتصادی نداشته و مقرون‌به‌صرفه نیست. بدین ترتیب، اگر قسمت کوچکی از پوست شما دچار سوختگی شده، می‌توانید از این کرم‌ها برای ترمیم پوست و از بین بردن جای سوختگی استفاده کنید.

• پیوند پوست: پیوند پوست یک روش جراحی است که در آن از پوست سالم یک قسمت از بدن برای ترمیم پوست آسیب‌دیده استفاده می‌شود. پیوند پوست می‌تواند به بهبود جای سوختگی‌های شدید کمک کند.

انتخاب روش درمانی مناسب

روش درمانی مناسب برای از بین بردن جای سوختگی به عوامل مختلفی، از جمله نوع و شدت سوختگی، اندازه و محل جای سوختگی، سن و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. پزشک با توجه به شرایط بیمار، بهترین روش درمانی را توصیه می‌کند.

نکات مراقبتی پس از درمان

پس از درمان جای سوختگی، رعایت نکات مراقبتی زیر می‌تواند به بهبود نتیجه درمان کمک کند:

• از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری کنید. از ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر استفاده کنید. از مرطوب‌کننده‌های فاقد چربی استفاده کنید. از خاراندن جای سوختگی خودداری کنید.

با رعایت نکات مراقبتی پس از درمان، می‌توان به بهبود سریع‌تر جای سوختگی و کاهش احتمال بروز عوارض جانبی کمک کرد.