قارچ پوستی چیست ؟ آیا قارچ پوستی خطرناک است؟

پوست، حساس ترین عضو بدن است که ممکن است بسیار زودتر از سایر اجزای بدن مورد حمله ویروس ها و باکتری ها قرار بگیرد. یکی از جدی ترین بیماری های پوستی که امروزه گریبان گیر بسیاری از افراد شده است بیماری قارچ پوستی است. قارچ پوست نوعی بیماری عفونتی پوست می باشد که بسیار مسری است و به سرعت با تماس فرد دیگری منتقل می شود.عفونت‌های قارچی معمولاً برحسب نوع قارچ عامل ایجاد عارضه، ناحیه آسیب دیده بدن و شدت عفونت دسته‌بندی می‌شوند. این عفونت‌ها روی سطح پوست، داخل چین پوستی یا هر ناحیه گرم و مرطوب دیگری ایجاد می‌شوند و باعث خارش شدید می‌شوند.

علت قارچ پوستی

  • آسیب دیدن سیستم ایمنی تعادل طبیعی بین ارگانیسم‌های پوست را از بین می‌برد و در نتیجه یک نوع از آنها می‌تواند رشد و تکثیر بیش از حد داشته باشد. شرایط جوی مناطق گرمسیری محیطی ایده‌آل برای قارچ‌ها است؛ چرا که قارچ‌ها بهترین رشد را در ناحیه‌های گرم و مرطوب دارند.
  • ممکن است در اثر مصرف کردن آنتی بیوتیک باکتری‌های طبیعی کنترل کننده رشد قارچ‌ها (مخمرها) از بین بروند و عفونت قارچی ایجادشود.
  • برخی به لحاظ ژنتیکی استعداد ابتلا به عفونت‌های قارچی پوستی را دارند.
  • چاقی احتمال بروز عفونت‌های قارچی را افزایش می‌دهد؛چون افراد دارای اضافه وزن چین‌های پوستی بیشتری دارند که رشد قارچ‌ها را تسهیل می‌کند.
  • عفونت یا آسیب‌دیدگی‌های قبلی پوست و ناخن
  • رعایت نکردن بهداشت
  • تماس مستقیم با افراد، حیوانات، خاک یا دیگر اشیاء آلوده
  • تماس مداوم با آب

علائم قارچ پوستی

علائم عفونت قارچی به نوع قارچ بستگی دارد؛ اما علائم رایج شامل موارد زیر است:

  • عفونت قارچی اغلب به عنوان ظاهری خشن و گاهی اوقات خونریزی دار در پوست ظاهر می شود.
  • عفونت قارچی ممکن است به عنوان یک شکل دایره ای دراندازه های مختلف ظاهر شود با این وجود، عفونت های قارچی ممکن است همیشه ضایعات دایره ای شکل را ایجاد نکنند؛ اما سبب تیره شدن و قرمزی پوست با پوسته پوسته شدن و سفید شدن می شود.
  • اغلب اوقات، منطقه آسیب دیده می خارد و گاهی اوقات مرطوب است یا بوی بد دارد.
  • برای افرادی که دارای عفونت قارچی طولانی مدتی هستند، رنگ پوست تیره ایجاد می شود و زمانی که زمان زیادی می گذرد ، معمولاً به پوست های اطراف گسترش پیدا می کند.

افراد مستعد ابتلا به قارچ پوستی

شما در معرض خطر ابتلا به یک قارچ پوست هستید اگر:

  • سیستم ایمنی ضعیفی توسط Hiv / AIDS یا سرطان دارید.
  • سابقه عفونت پوستی دارید.
  • سطح بالای قند خون یا دیابت کنترل نشده دارید.
  • استروئید مصرف می کنید.
  • یک دوره از آنتی بیوتیک دارید.
  • چاق هستید یا اضافه وزن دارید.


انواع قارچ پوستی

هر عفونت قارچی در بدن توسط یک قارچ بخصوص ایجاد می‌شود. به قارچ‌هایی که روی پوست، مو و ناخن زندگی و رشد می‌کنند، درماتوفیت گفته می‌شود؛

عفونت‌های پوست سر، دست‌ها، پاها، صورت و تنه، که پزشکان به آن‌ها عفونت‌های قارچی تینه‌آ نیز می‌گویند. این نوع از قارچ پوستی دارای شکل حلقوی، رنگ قرمز و لکه‌های خشک پوسته پوسته‌ای با مراکز بدون مو هستند.‌ عموماً به عفونت‌های تینه‌آی مچ پاها، ناخن‌ها و اندام‌ها تناسلی، «عفونت قارچی» گفته نمی‌شود، زیرا گاهی اوقات این عفونت‌ها حلقوی شکل نیستند. متخصصان بیان می‌کنند این فاکتورها سبب افزایش احتمال خطر مواجهه با این نوع از قارچ پوستی می‌شوند:

  • افراد دارای سوء تغذیه
  • عدم رعایت اصولی بهداشت
  • سکونت در مناطق گرمسیری
  • داشتن تماس با افراد و حیواناتی که این عفونت قارچی را دارند.
  • ضعف شدید سیستم ایمنی بدن
  • در برخی از ورزش‌های برخوردی، مانند کشتی
  • استفاده از رختکن‌ها یا حمام‌های عمومی

تینه‌آ پدیس

یکی از شایع‌ترین انواع تینه‌آ، پدیس بوده که عمدتا در پای ورزشکاران، نوجوانان و مردان بزرگسال رشد می‌کند. ظاهر شدن این عارضه در سنین قبل از بلوغ کمتر شایع است. عللی که در بروز آن نقش دارند، عبارتند از: تعریق، خشک نکردن کامل مچ پاها بعد از شنا یا حمام، پوشیدن جوراب‌ها یا کفش‌های تنگ در هوای گرم. این عفونت با علائم زیر همراه است:

  • سفیدی بین انگشتان پا
  • پوسته پوسته شدن ناحیه مچ پا
  • وجود راش‌های خارش‌دار در مچ پا
  • تاول زدن ناحیه مچ پا

تینه‌آ کروریس

نوع دیگری از عفونت قارچ پوستی در پاها، تینه‌آ کروریس نام دارد. گاهی اوقات درمان این نوع از عفونت قارچی مشکل است. این عارضه نیز بیشتر در میان مردان شایع بوده و اغلب در هوای گرم بیشتر است. عفونت قارچی کشاله ران به ندرت در زنان بروز می‌کند. از علائم این عفونت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • لکه‌های دایره‌ای قرمز رنگ در ناحیه کشاله ران
  • خارش زیاد در کشاله ران
  • درد مزمن در ناحیه کشاله

تینه‌آ کاپیتیس

این نوع عفونت قارچی بسیار مسری بوده و بیشتر کودکان ۲ تا ۱۲ سال را مبتلا می‌کند. این عارضه به ندرت در بزرگسالان ایجاد می‌شود. گاهی اوقات این قارچ پوستی به کریون تبدیل شده که یک ضایعه دردناک بزرگ است و در محل عفونت قارچی اولیه ایجاد می‌شود.

این وضعیت می‌تواند به دلیل حساسیت بیش از حد عفونت قارچی بروز کرده و باعث ایجاد راش در جاهای دیگر بدن و دردناک شدن گره‌های لنفاوی گردن شود. علائم شایع در این قارچ پوستی عبارتند از:

  • وجود راش قرمز و پوسته پوسته شدن پوست سر
  • ریزش موی سر
  • خارش پوست سر
  • ظاهر شدن راش در بقیه اعضای بدن

تینه‌آ آنگویوم

این نوع عفونت که در ناخن انگشتان دست یا پا رخ می‌دهد، باعث ضخیم شدن و تغییر شکل ناخن می‌شود. این عارضه بیشتر در ناحیه‌ی ناخن‌های پا ایجاد می‌شود. همچنین این نوع از عفونت قارچی بیشتر در نوجوانان و بزرگسالان ظاهر می‌شود. تا در کودکان خردسال.

تینه‌آ کورپوریس

این عفونت پوستی باعث ایجاد یک راش حلقوی شکل در جای دیگری از بدن یا صورت می‌شود. این عارضه در هر سنی می‌تواند رخ دهد، اما بیشتر در کودکان دیده می‌شود و در اقلیم‌های گرم نیز شایع‌تر است. از علائم این عفونت می‌توان به این موارد اشاره کرد:

  • ایجاد ضایعه بزرگ و قرمزرنگ با  لبه‌های برجسته
  • خارش در ناحیه عفونی


آیا قارچ پوستی خطرناک است؟

قارچ پوستی خطرناک و تهدید کننده حیات نیست. اگرچه قارچ پوستی ناخوشایند و آزار دهنده است؛ اما باعث ایجاد بیماری جدی نمی شود. قارچ های پوستی علائمی مانند قرمزی و خارش پوست ایجاد می کنند که به ندرت دلیلی برای نگرانی است و اغلب با پماد درمان می شوند.

تشخیص قارچ پوستی

معمولاً عفونت‌های قارچی بر مبنای تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی تشخیص داده می‌شوند. لکه‌ها و ضایعات عفونت‌های قارچی منحصربه‌فرد بوده و معمولاً با یک معاینه فیزیکی ساده قابل شناسایی هستند. همچنین پزشک از یک نور فرابنفش استفاده می‌کند تا لکه‌ها را واضح‌تر ببیند. به علاوه، ممکن است او برای تأیید تشخیص، دستور به کشت قارچ یا نمونه‌برداری (از طریق تراشیدن سطح پوست ضایعه) بدهد.

داروی قارچ پوستی

درمان عفونت قارچی می تواند دشوار باشد. پزشک و بیمار درمان اختصاصی این عفونت را بر اساس موارد زیر تعیین می کنند:

  • سن، سلامت عمومی و تاریخچه پزشکی فرد
  • وسعت بیماری
  • محل قارچ پوستی
  • توانایی فرد در تحمل دارو ها، فرایند ها و درمان های  خاص
  • انتظارات فرد از دوره بیماری
  • نظر و ترجیح بیمار

عفونت قارچی سر (تینئا کپیتیس) یا عفونت ناخن (تینئا اونگویوم) به سختی درمان شده و بیمار باید به مدت چندین هفته دارو های ضد قارچ خوراکی مصرف کند. برخی افراد به درمان طولانی تر نیازمند هستند. درمان عفونت قارچ پوستی سر می تواند شامل استفاده از یک شامپوی خاص جهت کمک به از بین بردن قارچ ها باشد.

در صورت ابتلا به کریون، آبسه ثانویه یا عفونت باکتریایی پزشک می تواند دارو های دیگری از جمله استروئیدها را با هدف کاهش تورم برای بیمار تجویز کند. درمان عفونت قارچ پوستی بدن، کشاله ران و پا معمولاً با داروهای ضد قارچ خوراکی و موضعی انجام می شود. طول مدت درمان به محل عفونت بستگی دارد.

پماد درمان قارچ پوستی

پماد ها و کرم های زیر می توانند در درمان قارچ به شما کمک نمایند:

  • پماد، کرم، ژل یا شامپو سیکلوپیروکس (لوپروکس، پنلاک)
  • پماد، کرم، ژل یا شامپو کتوکونازول
  • پماد، لوسیون یا شامپو 5/2 درصد سلنیوم سولفید (سلسون)
  • داروی قارچ پوستی
  • قرص های فلوکونازول (دیفلوکان) یا محلول خوراکی
  • قرص، کپسول یا محلول خوراکی ایتراکونازول(  Onmel،Sporanox)

از آنجایی که قارچ می تواند مادام العمر بر روی پوست بدن زندگی کند، بروز مجدد قارچ های پوستی امکان پذیر است. در صورت بروز مجدد عفونت، فرایند درمانی بیمار باید تکرار شود.

روش‌های پیشگیری از قارچ پوستی

  1. بعد از حمام کردن، پوستتان را خوب خشک کنید.
  2. جوراب‌های نخی بپوشید.
  3. لباس‌های گشاد و نخی بپوشید.
  4. حوله، شانه و برس مخصوص به خود داشته باشید.
  5. پاهایتان را بعد از شستن، به خوبی خشک کنید.
  6. هنگامی که عفونت قارچی از بین رفت، ملحفه و لباس‌هایتان  را بشویید.
  7. اگر فردی در خانواده‌، درگیر عفونت قارچی پوست سر بوده، بالش، کلاه، شانه و قیچی موی سر او را ضدعفونی کرده و یا دور بیندازید.
  8. در استخرهای شنا، دمپایی پلاستیکی بپوشید.
  9. هر 2 تا 3 روز یک‌بار، کفش‌های خود را تعویض کنید (برای جلوگیری از عفونت قارچی پای ورزشکار).
  10. اگر به بیماری دیابت مبتلا هستید، مقدار قند خونتان  را کنترل نمایید.

چهار روش شگفت‌انگیز درمان قارچ پوستی

عفونت‌های قارچی معمولاً با داروهای ضد قارچ درمان می‌شوند. معمولاً داروهای ضد قارچی را روی ناحیه آسیب‌دیده مالش می‌دهند. (به نام داروهای موضعی). داروهای موضعی ممکن است شامل کرم، ژل، لوسیون، محلول یا شامپو باشد. داروهای ضد قارچ نیز ممکن است از طریق دهان مصرف شوند.

کرم‌های ضد قارچ

داروهای ضد قارچ به اشکال مختلف در دسترس هستند، اما کرم عفونت قارچی یکی از رایج‌ترین آنهاست. متخصص پوست شما ممکن است کرم‌های بدون نسخه برای درمان توصیه کند، به خصوص برای موارد خفیف تا متوسط.

حتما از این کرم طبق دستورالعمل استفاده کنید تا عفونت را به بهترین نحو از بین ببرید. احتمالاً باید چند بار در روز کرم را روی ناحیه آسیب دیده بمالید. اگر در عرض چند هفته متوجه بهبودی نشدید، حتما دوباره به متخصص پوست خود مراجعه کنید.

پودرها و اسپری‌ها

متخصص پوست شما همچنین ممکن است یک ضد قارچ یا اسپری برای درمان عفونت قارچی شما توصیه کند. این محصولات اغلب برای بیماری‌هایی مانند عفونت پای ورزشکار و خارش نواحی قارچی استفاده می‌شوند. برخی از پودرها و اسپری‌ها عفونت قارچی را درمان می‌کنند، در حالی که برخی دیگر علائم را تسکین می‌دهند.

داروها

به عنوان یک درمان عفونت قارچی شدید، متخصصین پوست ممکن است یک داروی ضد قارچ خوراکی تجویز کنند. آن‌ها نسخه خاصی را بر اساس نوع عفونت قارچی توصیه می‌کنند. برای مثال، اگر عفونت قارچی روی ناخن‌های خود دارید، ممکن است به داروی خاصی نیاز داشته باشید. حتماً این دارو را طبق دستور مصرف کنید و کل دوره درمان را به پایان برسانید. سپس متخصص، پوست شما را ارزیابی می‌کند تا مشخص شود که آیا دارو موثر بوده است یا خیر.

شامپوها

عفونت‌های قارچی مانند کرم حلقوی اغلب روی پوست سر ظاهر می‌شوند و این می‌تواند منجر به ایجاد لکه‌های خارش دار و پوسته پوسته شدن سطح پوست سر شود که بسیار مسری هستند. برخی از افراد نیز ممکن است ریزش مو را به صورت موضعی تجربه کنند. متخصص پوست شما احتمالا یک شامپوی ضد قارچ برای از بین بردن عفونت و تسکین علائم شما تجویز می‌کند. مصرف داروی خوراکی نیز ممکن است برای پاکسازی کامل عفونت ضروری باشد.